Iedereen die wel eens een verre vlucht maakt herkent dit gevoel. Op de plek van bestemming om 4 uur ’s nachts wakker worden en niet meer in slaap kunnen komen. Dan heb je waarschijnlijk last van een jetlag. Een jetlag kan je dagelijks ritme flink verstoren en daarom wil je er natuurlijk zo snel mogelijk vanaf komen. Dus wat gebeurt er nou precies als je last hebt van een jetlag, en hoe kom je ervan af? Dat bespreken we in dit artikel!
Een jetlag wordt erkend als een psychologische slaapstoornis. Een jetlag is als het ware een soort tijdelijke slaap-waakstoornis die vaak voorkomt na langeafstandsvluchten waarbij je door verschillende tijdzones komt. Je biologische klok loopt dan niet gelijk met de lokale tijd. Of je last krijgt van een jetlag heeft niets te maken met de lengte van een vlucht. Wel heeft het te maken met de hoeveelheid tijdzones die je doorkruist en in welke richting je vliegt.
Over het algemeen krijg je meer last van een jetlag als je van het westen naar het oosten vliegt, omdat je dan als het ware tijd verliest. Als je van noord naar zuid vliegt of omgekeerd is de kans op een jetlag klein. Het duurt ongeveer een dag voordat je lichaam zich aan heeft gepast aan een uur tijdsverschil. Dus vaak hoe verder de bestemming hoe langer het duurt voordat je lichaam zich heeft aangepast.
De symptomen van een jetlag zijn per persoon verschillend, maar dit kunnen eventueel symptomen zijn:
Een jetlag ontstaat vaak als je lichaam niet het vermogen heeft om zich aan te passen aan een tijd van een andere zone. Als je vanuit Amsterdam naar Bali vliegt bijvoorbeeld. Blijft je lichaam werken op Amsterdamse tijd.
Het zal je bekend voorkomen maar je lichaam heeft een interne biologische klok. Een deel van je hersenen genaamd de hypothalamus is als het ware een wekker die verschillende lichaamsfuncties activeert zoals: honger, dorst en slaap. Ook regelt de hypothalamus je bloeddruk, lichaamstemperatuur, hormoon niveau en glucose levels.
Als je een jetlag hebt, betekent dat dus dat de hypothalamus bepaalde activiteiten in je lichaam heeft geactiveerd waar je lichaam nog niet klaar voor was, hierdoor ontstaat jetlag.
Een jetlag is moeilijk te voorkomen. Maar je kunt wel een aantal dingen doen om te zorgen dat je er zo min mogelijk last van hebt.
Biologische klok
Om snel van je jetlag af te komen is het belangrijk dat je de interne klok probeert aan te passen aan de lokale tijd. Dit betekent dat je je biologische klok moet versnellen of vertragen. Donker helpt om te vertragen en licht versnelt je klok. Het helpt dus om je interne klok bloot te stellen aan signalen van de nieuwe omgevingstijd. Vaak duurt het ongeveer 1 dag voordat je biologische klok op deze manier is aangepast aan lokale tijd. Zorg dus dat je wanneer je in het vliegtuig zit dat je je al aanpast op de tijdzone van de bestemming.
Als je bijvoorbeeld van Nederland naar Thailand vliegt. Hou dan je zonnebril op tijdens de vlucht, als je daar aan komt is het erg vroeg in de morgen. Houdt je zonnebril op en ga nog even snel slapen en stel jezelf als je wakker wordt zoveel mogelijk bloot aan fel licht. Als je vanuit Nederland naar Het oosten van Amerika vliegt, probeer dan zoveel mogelijk in fel licht te blijven en actief te blijven. Wanneer je aankomt op bestemming ga dan zo laat mogelijk naar bed.
Samengevat: Stel dat het in het land waar jij naartoe gaat nacht is als jij in het vliegtuig zit, probeer dan zoveel mogelijk te slapen in het vliegtuig. Andersom als het in het land van bestemming overdag is wanneer jij in het vliegtuig zit, probeer dan zo goed mogelijk wakker te blijven.
Voeding
Eet geen zware maaltijden voor en tijdens de vlucht.
Drink veel water
Doordat de luchtdruk in de cabine erg hoog is, verlies je erg veel vocht. Hierdoor is de kans op uitdroging groter. Drink dus voldoende water om dit te voorkomen.
Bewegen
Probeer niet te lang achter elkaar stil te zitten tijdens de vlucht. Hierdoor voorkom je trombose en kom je fitter en minder stijf op de plaats van bestemming aan.
Drink geen cafeïne
Deze dranken verstoren je slaapritme en verergeren stress en prikkelbaarheid.
Vermijd alcohol
Geen alcohol drinken de dag voordat je vliegt is aan te raden. Drink geen alcohol tijdens of een dag na je vlucht. Hierdoor droogt je lichaam sneller uit en verstoor je je slaapritme. Mijn persoonlijke uitzondering op deze regel is het drinken van 1 rood wijntje in het vliegtuig. Hier word je ontspannen van en val je sneller van in slaap.
Horloge
Zet direct als je aan boord bent je horloge of ander apparaat dat de tijd aangeeft op de tijd die het op dat moment op je bestemming is. Zo wen je sneller aan de nieuwe dagindeling.
Het wordt geadviseerd om vanaf vier dagen voor een lange vlucht het slaapritme van je biologische klok al een beetje aan te passen. Wanneer je naar het oosten gaat reizen, ga dan 1 of 2 uur eerder naar bed. Als je naar het westen reist, ga dan een uurtje later naar bed.
Hulpmiddelen voor tijdens je reis.
Na het lezen van deze blog kan het niet anders dat je goed voorbereid op reis gaat en dat je jetlag zo veel mogelijk beperkt blijft. Probeer de tips uit en kijk wat het beste bij jou past!
